Sabado, Agosto 31, 2024

Hating kapatid

HATING KAPATID 

hating kapatid ang mga alaga
sa natirang bangus, balat ng isda
at pinagmasdan ko silang may tuwa 
kaya may naihanda akong tula

pusang alaga sa bahay na ito
pagala-gala't natutulog dito
kaya napagpasyahan kong totoo 
katapon sila pag nagluto ako

bagamat minsan, sila'y nag-aaway
inaawat ko naman silang tunay
awayan nila'y ikinalulumbay
buti't sila'y nagiging mapagbigay

mabuti't alaga'y hating kapatid 
upang sa gutom sila'y di mabulid

- gregoriovbituinjr.
08.31.2024

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/uithLmOvd3/     

Huwebes, Agosto 29, 2024

Pag-utos sa pagpaslang

PAG-UTOS SA PAGPASLANG

hinggil sa War on Drugs, nakakagimbal na pag-amin
utos noon ng hepe ng pulisya na patayin
ang umano'y mga suspek sa droga, at lipulin
ang ilegal na droga't tuluyan itong durugin

mga pagpaslang ay utos daw ni Senador Bato
noong ito pa'y hepe ng pulis sa bansang ito
iyon ang pahayag sa Kongreso ni Espenido
na natalagang hepe ng pulis sa Leyte mismo

habang kalaban sa drug war campaign ay tinutugis
sa tanong kay Espenido'y sinagot nang mabilis
pag sinabi raw na mawala, sa lenggwaheng pulis
kasali raw ang pagpaslang upang droga'y mapalis

maganda namang mawala ang droga at malipol
ang mga sindikato ng drogang nakakaulol
ngunit kayrami raw inosenteng dito'y nasapol
pinaslang, walang proseso, krimen itong masahol

ang mga kamag-anak ng inosenteng biktima
ng pamamaslang ay nananawagan ng hustisya
kung may kasalanan ay ikinulong na lang sana
ang mga mahal nila sa buhay, sana'y buhay pa

- gregoriovbituinjr.
08.29.2024

* ulat mula sa pahayagang Pang-Masa, Agosto 29, 2024, headline at pahina 2

Panimdim

PANIMDIM

mabuhangin man ang lupa
mga putik ay sariwa
sinta, ikaw pa ring sadya
ang iibigin kong lubha

langit man ay makulimlim
bulaklak mo'y masisimsim
pagkagat ng takipsilim
ikaw ang nasa't panimdim

mamahalin kitang tapat
kahit tamaan ng kidlat
lalo't kaisa kang mulat
sa mundo kong parisukat

kahit malalim ang ilog
sisisirin kita, irog
di hahayaang lumubog
sarili ko'y ihahandog

- gregoriovbituinjr.
08.29.2024

* larawan mula sa google

Miyerkules, Agosto 28, 2024

Pulang tshirt

PULANG TSHIRT

mare-redtag ba ako kung suot ko'y pula?
o dahil simbolo ng pag-ibig ang pula?
di ba't watawat ng Katipunan ay pula?
di ba't sa bandila ng Pinas ay may pula?

tatak ng tshirt ni misis ay Baguio City
na noong naroon kami'y aming nabili
tatak naman ng tshirt ko ay Ka Leody
suot ko nang tumakbo siyang presidente

bughaw ang kulay ng langit at karagatan
luntian ang bundok, parang, at kabukiran
puti'y kapayapaan, itim ay karimlan
pula ang dugo ng sinumang mamamayan

sa kulay ng dugo makikitang malusog
kulay din ng galit at digmaang sumabog
kulay ng tapang upang bansa'y di madurog
salamat sa kulay pulang sa atin handog

- gregoriovbituinjr.
08.28.2024

Lunes, Agosto 26, 2024

Di lang palay kundi talbos

DI LANG PALAY KUNDI TALBOS

di lang palay ang tinutuka kundi talbos
ng sayote, mabuti't nagagawang lubos
halimbawang sa patuka na'y kinakapos 
kayraming talbos na di agad mauubos

pag nasa lalawigan, manok ay malaya
subalit kinukulong pag nasa Maynila 
kaya dito sa bundok ay pagala-gala
sila na ang naghahanap ng matutuka

paggising sa umaga, hanap na'y bulate
isang kahig at isang tuka ang diskarte
pag walang matuka, babaling sa sayote 
na sa aming looban ay sadyang kayrami 

ganyan ang pamumuhay ng alagang tandang 
ngunit di upang isabak lang sa sabungan
kundi mga inahin ay buhayin naman
upang mangitlog, may bagong aalagaan

- gregoriovbituinjr.
08.26.2024

* mapapanood ang ilang segundong bidyo sa kawing na: https://fb.watch/uedWShIfQd/ 

Pagtuka ng bigas

PAGTUKA NG BIGAS

umaga, mga manok na'y patutukain
bibigyan sila ng bigas na mumurahin
habang malaya silang lupa'y galugarin
may alagang tandang at may ilang inahin

binidyo ko ang payak nilang pamumuhay
upang itula iyon habang nagninilay
ang buhay nila kung ilalarawang tunay
sangkahig, santuka, kahit mga inakay

tingni, animo sila'y abalang abala
sa paligid ay pagala-gala lang sila 
kakahig, tutuka, aba sila'y buhay na
di alam na panghanda sila sa piyesta

ganyan ang buhay ng mga alagang manok
isang kahig, isang tuka'y aking naarok
datapwat malaya naman sila sa bundok
na madalas ay itlog ang iniaalok

- gregoriovbituinjr.
08.26.2024

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/ucRFVHCQNZ/ 

Linggo, Agosto 25, 2024

Kaylakas ng ulan sa bundok

KAYLAKAS NG ULAN SA BUNDOK

kaylakas ng ulan sa kabundukan 
ang mga bubong ay nagkalampagan
tubig sa dalisdis ay nagdaluyan
pusa't manok ay nagsipagtaguan

mabilis na niligpit ang sinampay
di na lumabas, doon lang sa bahay
ihip ng hangin ay napakaingay
na sa pisngi't balat ko'y lumalatay

ginawa na muna'y magmuni-muni
habang may ulan ay di mapakali
taludtod at saknong ang hinahabi
sa panulat man lang makapagsilbi

sana biyahe bukas ay maaraw
mula sa Benguet pauwi ng Cubao
ayos lang kahit biyahe'y maginaw
at si haring araw sana'y lumitaw

- gregoriovbituinjr.
08.25.2024

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/ueud3ZCtjh/ 

Sabado, Agosto 24, 2024

Sa kabundukan

SA KABUNDUKAN

muling dumatal sa kabundukan 
ang tagapatag na mamamayan
lumayo muna sa kalunsuran
kamag-anakan ay pinasyalan

ulap ay nasa rabaw ng bundok
na di ko pa naabot ang tuktok 
ngunit ingat lang sa mga lamok
baka dengue pa ang makatusok

animo'y piging ang naririnig
nagsasaya ang mga kuliglig
awitan nila'y nakakaantig
huni ba nila'y iyo ring dinig

munti man ang bidyo kong hinabi
kaysa wala, ito na'y mabuti
at dito'y muling nagmuni-muni
palagay ay sa tula sinabi

- gregoriovbituinjr.
08.24.2024

* mapapanood ang munting bidyo sa kawing na: https://fb.watch/uetS4p1vtl/ 

Pagtilaok ng tandang

PAGTILAOK NG TANDANG

pagtilaok ng alagang tandang
ay saglit ko namang binidyuhan
pakinggan mo ang tinig sa ilang
animo'y musika sa tahanan

isang matikas na mandirigma
na tinuka'y aking sinariwa
talbos, palay, natira sa isda
bituka't hasang ay tinutuka

bawat pagtilaok niya'y batid
na kasiyahan sa puso'y hatid
hayaang alpas, lumigid-ligid
doon sa labas, sa gilid-gilid

minsan, patuka'y di na bibilhin
bagamat alaga siyang turing
talbos at mumo nga'y kinakain
sa ganyan, nakakatipid na rin

- gregoriovbituinjr.
08.24.2024

* mapapanood ang pitong segundong bidyo sa kawing na: https://fb.watch/ueh2YSpZcg/ 

Biyernes, Agosto 23, 2024

Angep

ANGEP

kung kayganda ng araw kahapon
nang dumatal na ang dapithapon
kaytindi ng fog o angep ngayon
tila kabundukan nga'y nilamon

dama na ng katawan ko'y lamig
dapat nang magdyaket, nanginginig
animo ako'y nagpapalupig
sa ginaw, hamog at halumigmig

di ko na matanaw ang kaharap
na bundok sa kabila ng ulap
pagkat angep na ang yumayakap
sa nayon ng maraming pangarap

papasok muna ako ng bahay
umaambon na't di na palagay
at sa munting dampa'y magninilay
nang may tula muling maialay

- gregoriovbituinjr.
08.23.2024

* angep - salitang Ilokano sa fog

* mapapanood ang ilang segundong bidyo sa kawing na: https://fb.watch/uddMkNQbs7/ 

Sa paligid ng kabahayan

SA PALIGID NG KABAHAYAN

napakatahimik ng paligid
habang nagblakawt dito sa Benguet
dama ko ang amihang may hatid
na ginaw na sa pisngi'y humaplit

tinitigan ko ang mga tanim
na kay-aliwalas sa paningin
may paruparong bughaw at itim
na sa bulaklak ay naglalambing

muling sumikat ang haring araw
na di nalalambungan ng ulap
ang kariktan ng bundok ay tanaw
at tila sining ang alapaap

kayrami ng magugulay dito
sa pagkain ay tiyak ganado

- gregoriovbituinjr.
08.23.2024

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/ud2JbY4FfG/ 

Si Muning

SI MUNING

may Muning pala silang alaga
makulit at di nakakatuwa
sa lamesa'y sadyang nakaabang
pag nalingat, ulam na'y nadukwang

subalit mabuti nang may pusa
pagkat paligid ay maahas nga
dahil masukal ang kagubatan
pusa'y depensa mo sa tahanan

ahas ay lalabanan n'yang tiyak
upang pamilya'y di mapahamak
binidyo ko siyang kumakain
at siya'y sarap na sarap man din

hayaan lang siya sa paglamon
at siya'y pinanood lang doon
sa kawalan ay muling nagmuni
kaylakas din ng ulan kagabi

- gregoriovbituinjr.
08.23.2024

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/ud0kBtC2pJ/ 

Huwebes, Agosto 22, 2024

Dapithapon sa Alapang

DAPITHAPON SA ALAPANG

pagdating ng hapon, ako'y nag-abang
sa paglubog ng araw sa Alapang
ang birthday ni bayaw ay pinagdiwang
na ang handa'y pansit at pinikpikan

araw ay aking minasdang lumubog 
upang nilayin ang kanyang pag-inog
tila ba ang kanyang iniluluhog
ay kapayapaa't pag-asang handog

sasapit din ang ating dapithapon
o takipsilim sa dako pa roon
ngunit natupad ba ang ating misyon?
at napagbuti ba ang nilalayon?

dapithapon, nagbalik ang gunita
sa mga pagbaka't di pa nagawa
nawa'y kamtin ng bayan ang ginhawa
umaaraw din matapos ang sigwa

- gregoriovbituinjr.
08.22.2024

* kuha ng makatang gala sa Barangay Alapang, La Trinidad, Benguet
* mapapanood ang maikling bidyo sa kawing na: https://fb.watch/udc_gavyaA/ 

Mula Alabang hanggang Alapang

MULA ALABANG HANGGANG ALAPANG

halos limang oras ang biyaheng kaybilis
tanaw na namin ang kanayunan at bundok
kaysarap bumalik sa bahay nina misis
kaylamig dito habang aking naaarok:

noong manggagawa pa ako sa pabrika
ay nag-opereyt ng makina sa Alabang
makalipas ang higit dalawang dekada
ang naging pamilya'y may bahay sa Alapang

sa una'y nagtrabaho akong manggagawa
sa pangalwa'y tahanang malayo sa lungsod
ang una'y nananatili na lang gunita
ang ikalawa'y kasalukuyan kong lugod

"Mula Alabang hanggang Alapang" sa isip
ko'y pamagat ng libro ng tula't sanaysay
subalit ito sa ngayon pa'y panaginip
kaya dapat lang aking pagsikapang tunay

- gregoriovbituinjr.
08.22.2024

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/u6JJI5vXfc/ 

Miyerkules, Agosto 21, 2024

Mga bigating pugante'y di pa mahuli

MGA BIGATING PUGANTE'Y DI PA MAHULI

nagigisa ang PNP at DILG
sapagkat ang dalawang bigating pugante
hanggang ngayon ay di pa nila nahuhuli
anong nangyari? bakit di pa masakote?

para bang awtoridad pa ang kinakapos
subalit ayon kina Marbil at Abalos
lahat ng makakaya'y ginagawang lubos
nang gawain ng mga suspek na'y matapos

sina Guo at Quiboloy ang tinutukoy
na dapat nilang masakote sa kumunoy
ang isa'y Mayora, isa'y Pastor, kaluoy!
baka nakaalis na ng bansa, aba, hoy!

hoy, gising! ang sinisigaw ng mamamayan
ipakita nilang sila'y may kakayahan
dakpin na agad ang mga suspek na iyan
at maikulong sa kanilang kasalanan

- gregoriovbituinjr.
08.21.2024

* ulat mula sa pahayagang Abante, Agosto 16, 2024, p. 1 at 2

Martes, Agosto 20, 2024

Sa BookSale

SA BOOKSALE

napadaan muli sa paboritong BookSale
at muling naghanap ng magandang pamagat
habang suot ang tshirt na may tatak BookSale
may mga bago kayang mumurahing aklat?

imbes magyosi, barkada, sugal o alak
bilihan ng aklat ang napiling tambayan
imbes sa bisyo, libro ang laman ng utak
hanap ko'y paksang sipnayan at panitikan

may mumurahing libro sa matematika
game theory, calculus, algebra, geometry
may mumurahing aklat sa literatura
fiction, kwento, nobela, tula o poetry

mayroon ding martial arts na libro't magasin
jeet kune do, aikido, judo, yawyan, karate
mayroon ding hinggil sa mga lulutuin
adobo, sinigang, iba't ibang resipe

napakaraming paksa ang mababasa mo
sa BookSale na aklatan ng dukha't dakila
maraming salamat, BookSale, sa mga libro
kaya ikaw ay amin ding kinakalinga

- gregoriovbituinjr.
08.20.2024

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/u4rQxm2fH6/ 

Maligayang ika-85 kaarawan, FPJ

MALIGAYANG IKA-85 KAARAWAN, FPJ

bata pa lang ako'y pinanood na kita
sa sinehan, lalo ang pelikulang Panday
na sadyang kinagiliwan naming talaga
O, mabuhay ka, Flavio, bayani kang tunay 

aba'y nakasama mo pa si Julie Vega
doon sa pelikulang Isang Bala Ka Lang
pati Batang QuiapoEseng ng Tondo pa
Pepeng Kaliwete, at Batas ng Lansangan

kasama sa Pakner si Efren Bata Reyes
pinanood ang kayrami mong pelikula
sa sine'y pinakitang sa baril kaybilis
Ang Probinsyano, Ang Dalubhasa, Aguila

ikaw ay binabating tunay ni GBJ
dahil artista kang sadyang kahanga-hanga
maligayang kaarawan sa'yo, FPJ
tunay kang national artist ng ating bansa

- gregoriovbituinjr.
08.20.2024

* litrato mula sa isang fb page

Lagpas apat na taon sa kulungan

LAGPAS APAT NA TAON SA KULUNGAN

tatlong taon lang dapat sa kulungan sa Cavite
ang isang P.D.L. o person deprived of liberty
ngunit naging pitong taon, aba'y anong nangyari?
ating masasabi'y sadyang nagpabaya ang Korte!

ganyang pangyayari'y talagang nakakabagabag
mabuti't nabatid iyon ng isang Raymund Narag
nakausap niya ang preso't siya'y napapitlag
dapat lumaya na ang preso, ang kanyang pahayag

nabatid ni Narag ang ganitong pagmamalabis
sa training niya on jail management at ito'y lihis
mababasa iyon sa pesbuk post niyang "Just-Tiis"
siya'y expert sa international criminal justice

"Ay sori, di pala napadala ang dokumento"
ang sabi umano ng isang istaf ng husgado
matapos paralegal officers sanayin nito
umaasa siyang di mauulit ang ganito

- gregoriovbituinjr.
08.20.2024

Dalawa kong aklat ng tula ni National Artist Gemino H. Abad


DALAWA KONG AKLAT NG TULA NI NATIONAL ARTIST GEMINO H. ABAD
Maikling sanaysay at tula ni Gregorio V. Bituin Jr.

Dalawang beses ko lang siyang nakita nang personal - nang maging tagapagsalita siya sa asembliya ng Philippine PEN sa Cultural Center of the Philippines (CCP) noong Setyembre 20, 2022, at noong unang ganapin ang National Poetry Day, Nobyembre 22, 2022, sa Metropolitan Theatre (MET).

Gayunman, hindi ako nagkaroon ng pagkakataon na mag-selfie o magpalitrato nang kasama siya. Naging National Artist for Literature si Ginoong Gemino H. Abad noong Hunyo 10, 2022.

Nang mailunsad ang tatlong araw na 25th Philippine Academic Book Fair sa SM Megamall nitong Hunyo 2024, nabili ko sa ikatlong araw sa booth ng UP Press ang dalawang libro ng mga tula ni Ginoong Abad. Ang isa ay may pamagat na "Where No Words Break - New Poems and Past" na may kabuuang 190 pahina (14 ang Roman numeral, at 176 ang nasa Hindu-Arabic numeral), may sukat na 6" x 9".

Ang isa pang aklat, na mas makapal, ay pinamagatang "The Light in One's Blood - Select Poems, 1973-2020". Ito ay may sukat ding 6" x 9" at may kabuuang 368 pahina (20 ang Roman numeral, at 348 ang Hindu-Arabic numeral).

Dahil ang napuntahan ko'y Book Fair, mura ang karamihan ng mga aklat. P59 ang bawat aklat ni Ginoong Abad, kasama ng siyam pang P59 din ang presyo, tatlong tigtitrenta pesos, at dalawang tigisangdaang piso, kaya P939 lahat. Kasama sa nabili ko ang aklat ng isa pang national artist for literature, si Ginoong Cirilo F. Bautista - ang Tinik sa Dila.

Mga collectors' item nang maituturing ang dalawang aklat na ito ng ating national artist for literature na si Ginoong Abad, kaya ito'y inilagay ko na sa aking munting aklatan, at minsan ay binabasa-basa lalo na pag nagpapahinga sa gabi, bago matulog.

Tulad ng ginagawa ni national artist for literature Virgilio S. Almario, may petsa rin ang ilang tula ni Ginoong Abad, lalo na sa "Where No Words Break" kaya maiisip natin na sa gayong edad niya ay iyon na ang isinusulat na paksa. Dahil sa petsa ay nauunawaan natin paano nga ba umunlad ang panulat ng makata mula noon hanggang ngayon. Habang pawang mga talababa o footnote naman sa aklat na "The Light in One's Blood".

Ang mga tula niya sa aklat na "Where No Words Break" ay hinati sa tatlong tema: 
(1) Mind, Language, Poetry, na may 23 tula;
(2) Self, Love, Family, na may 22 tula; at
(3) People, God, Country, na may 24 tula, o kabuuang 69 na tula.

Hinati naman sa apat na kabanata ang kanyang aklat na "The Light in One's Blood":
(1) Mind, Imagination
a. Mind - may 15 tula;
b. Imagination - may 11 tula.
(2) Language, Poetry
a. Language - may pitong tula;
b. Words - ay pitong tula;
c. Reading - may apat na tula;
d. Writing - may walong tula;
e. Poetry - may limang tula.
(3) Self, Love, Family
a. Moods, Stances - may sampung tula;
b. self and Love - may siyam na tula;
c. Seld, Family - may labing-isang tula.
(4) Country, People, Martial Law
a. Country - may siyam na tula;
b. People - may siyam na tula;
c. Martial Law - may labing-isang tula;
d. God - may labintatlong tula; at
e. Death - may anim na tula.
Sa kabuuan ay may 135 na tula.

Sa huling bahagi ng aklat ay ang kanyang mahabang sanaysay na pinamagatang "Mind, Language, and the Literary Work: A Poetic" na may labing-anim na pahina. Kumbaga ito ang kanyang bersyon bilang makata kumpara sa "Poetics" ni Aristotle at "The Poetic Principle" ni Edgar Allan Poe.

Sinubukan kong kumatha ng tula hinggil kay Ginoong Abad.

DALAWA KONG AKLAT NG TULA NI NATIONAL ARTIST GEMINO H. ABAD

"Where No Words Break", na wala raw salitang mababasag
matalinghagang libro iyong di ka makapitlag
tema'y pinag-iisip ka habang nababagabag
nagpapaliwanag, may liwanag, at maliwanag

"The Light in One's Blood", pag naisip mong doon dumako
iyong matatantong may liwanag sa kanyang dugo
animo kanyang mga paksa'y makadurog-puso
na sa kabila ng liwanag ay may maglalaho

mabuti't mura ko iyong nabili sa UP Press
gayong kaymahal pagkat sa laman ay labis-labis
parang balong malalim, di maarok, tumatangis
habang mga agiw sa aking diwa'y pinapalis

kung si Edgar Allan Poe ay may akdang "The Poetic
Principle", at si Aristotle nama'y may "Poetic"
si Gemino H. Abad ay may akda ring natitik:
ang "Mind, Language, and the Literary Work: A Poetic"

sa kanyang mga libro, ako'y nagpapasalamat
ang kanyang mga katha'y sadyang nakapagmumulat
anong gandang basahin niyon pag iyong nabuklat
masasabi mong ang makata'y talagang alamat

08.20.2024

Lunes, Agosto 19, 2024

Ang barko sa Fiesta Carnival

ANG BARKO SA FIESTA CARNIVAL

para bagang babagsak ang barko
at dadaganan ang aking ulo
kung mapigtal ba iyon, paano
tiyak ang barko'y masasalo ko

ngunit Spartan ay di natinag
ipinakitang siya'y matatag
ang barko'y di naman bumalibag
nagpatuloy lang sa paglalayag

ang galaw ng barko'y binidyuhan
sabay sa alon ng karagatan
habang doon nakaupo lamang
sa nakitang pagpapahingahan

ang barko'y palaruan ng bata
sa karnibal na puno ng sigla
batang naroong nakatutuwa
na dapat may kasamang matanda

- gregoriovbituinjr.
08.19.2024

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/u30J-czEHQ/ 

Batang edad 2, patay sa kalderong may kumukulong sabaw

BATANG EDAD 2, PATAY SA KALDERONG MAY KUMUKULONG SABAW

sadyang nakaluluha ang mapait na naganap
sa isang batang dalawang taon pa lang ang edad
di inakala ng inang mamamatay ang anak
sa kalderong may kumukulong sabaw mapahamak

nasabing ina'y abala noon sa pagluluto
sa malaking kaldero ng batsoy na kumukulo
katabi lamang niya ang anak na naglalaro
hanggang kanyang nilapag sa lupa ang niluluto

nilapag dahil sa ibang lulutuin tumutok
di namalayang anak ay aksidenteng napasok
sa kalderong may kumukulong sabaw, at nalapnos
ang buong katawan ng bata, ah, kalunos-lunos

naitakbo pa sa ospital ang nasabing bata
na halos buong katawan ay nag-fourth degree burn nga
lumipas ang ilang araw, pumanaw na't nawala
ang nasabing bata, ngayon, ang ina'y nagluluksa

- gregoriovbituinjr.
08.19.2024

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Agosto 16, 2024, p.2

Arestado?

ARESTADO?

kung si Pastor Quiboloy, alam ni Duterte
kung saan nagtatago, ano ang mensahe?
di mahuli-huli ng pulis, D.I.L.G.
at siya pa'y aarestuhin ng I.C.C.

ayon kay J. Antonio Carpio, retired Justice
may ilalabas umanong warrant of arrest
kay Duterte, na nag-atas sa mga pulis
na ang mga suspek sa drug war ay matugis

ang mga salitang extra-judicial killing
na pumalit sa 'salvage', maging ang tokhang din
ay naging palasak na salita sa atin
batid ng bayan kung sinong dapat usigin

mga samahan sa karapatang pantao
ay tiyak inabangan ang balitang ito
dahil mga pagpaslang ng walang proseso
ay kawalang hustisya't isang pag-abuso

kayraming ina pa ring ngayo'y lumuluha
dahil mahal nila sa buhay ay nawala
ang E.J.K. at tokhang nga'y kasumpa-sumpa
hiling nilang hustisya'y makamtan nang sadya

- gregoriovbituinjr.
08.19.2024

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Agosto 16, 2024, p. 1 at 2

Tatlong Pocketbook at Dalawang Biograpiya

TATLONG POCKETBOOK AT DALAWANG BIOGRAPIYA

bumili akong pocketbooks na mumurahin
upang mga nobelang narito'y basahin
sampung piso nga ang isa, napakamura
na nadaanan ko lang sa isang bangketa

akala mo lang bagito ang manunulat
dahil mura lang ang mga librong nagkalat
subalit kayhusay pala ng mga ito
mag-iisip ka sa banghay at pagkakwento

estilo ng nobelista'y nais maaral
sa mga librong sa akin ay nagtatagal
nabili ko sa BookSale ang biograpiya
nina Muhammad Ali at Barack Obama

kaya pala BookSale, mura ang magagastos
isang libro'y nabili kong kwarenta pesos
dagdag sa munti kong aklatan ang nabili
lalo't sa pagbabasa, ako'y nawiwili

- gregoriovbituinjr.
08.19.2024

Linggo, Agosto 18, 2024

4' 11" lang si Caloy Yulo

4' 11" LANG SI CALOY YULO

pitong dali pala ang tangkad ko sa kanya
singliit lang siya ng artistang si Nora
o marahil ay ng dating pangulong Gloria
ngunit siya'y "Ismol Bat Teribol" talaga

ang tulad niyang maliit ay sumisikat
tulad ni Nora na sa pag-arte sumikat
tulad ni Gloria na naging pangulong sukat
sa galing at di sa liit sila nasukat

alam niyang di siya pwede sa basketball
kaya sa gymnastics panahon ay ginugol
ayon sa kasabihan: "kung ukol, bubukol"
nakuha'y dalawang gold, "Ismol Bat Teribol"

Carlos Yulo, sadyang isa ka nang alamat
ngalan mo sa kasaysayan na'y nasusulat
sa tagumpay mo, buong mundo ang ginulat
kaya ang buong bansa'y nagpapasalamat

- gregoriovbituinjr.
08.18.2024

* ulat mula sa pahayagang Remate, Agosto 15, 2024, p.5

Salamat sa pagkilala

SALAMAT SA PAGKILALA

dapat kong pasalamatan
ang anumang pagkilala
tulad na lang ng lingguhang
engagement sa pesbuk pala

ah, mayroon palang ganyan
nasusubaybayan ako
sa aking nakaugnayan
sa sanlinggo ng Agosto

pawang sila'y nabubuklat 
o hinggil sa mga libro
na hilig ng manunulat
at abang makatang ito

Liwayway, Anvil Publishing,
limbagan ng Ateneo,
BiblioCave, Mt. Cloud Bookshop,
Savage Mind: Arts, Books, Cinema

kaya ako'y nawiwili
pesbuk page nila'y abangan
kung marapat ay bibili
ng aklat kung kailangan

muli, maraming salamat
sa ganitong pagkilala
maraming nadadalumat
at nagbibigay-pag-asa

- gregoriovbituinjr.
08.18.2024

Malayang taludturan

MALAYANG TALUDTURAN

"where brains matter more than looks"
tatak sa tshirt na nabili ko sa BookSale
"Where No Words Break"
na nabili ko sa UP Press
pamagat ng aklat ng national artist
na si Gemino H. Abad
katabi ng "Selected Poems and New"
ni national artist Jose Garcia Villa
dalawang Pinoy na makata sa Ingles
nais kong mabasa ang kanilang obra

kaunti lang ang tula kong nasulat
sa wikang Ingles na pinagbutihang sukat
sa wikang banyaga'y di pa makapagmulat
kaya sa wikang sarili nagpapakabihasa
buhay kong maikli'y napapahaba
dahil sa pagkatha ng talim ng diwa

habang nakatapak pa sa lupa
habang nakayapak pa sa luha
habang nakatatak pa sa luma
habang nakayakap pa sa lula
habang napalatak pa sa luga
habang napakapayak ng tula

- gregoriovbituinjr.
08.18.2024

Mag-inang natutulog sa bangketa

MAG-INANG NATUTULOG SA BANGKETA

natutulog sa bangketa silang mag-ina
na habang lulan ng dyip ay aking nakita
kalsada na ba ang tahanan ng pamilya
dahil ba sa hirap ay doon na tumira?

pasimple ko silang kinunan ng litrato
sa kanila'y walang magawa ang gobyerno?
kundi bigyan ng limos o ayuda ito?
imbes na paalwanin ang buhay ng tao?

bakit walang magawa ang pamahalaan?
sa mga naghihirap nating mamamayan?
silang mga matakaw sa kapangyarihan
na nais lang gawin yata'y katiwalian!

dahil utak negosyante ang namumuno
na nais lang mangyari'y paano tumubo
serbisyo'y ninegosyo ng trapong hunyango
gayong "pinuno" silang di dapat maupo

pag daw maraming pulubi sa isang bansa
ang gobyerno raw nila'y walang ginagawa
gobyernong walang paki sa buhay ng dukha
ay dapat sama-samang ibagsak ng madla

- gregoriovbituinjr.
08.18.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa Roces Avenue sa Lungsod Quezon, Agosto 16, 2024

Sabado, Agosto 17, 2024

Mag-isang nagdiriwang

MAG-ISANG NAGDIRIWANG

kalmado lang akong umiinom
ng Red Horse dito sa munting silid
pangatlong dekada'y nilalagom
katapatan ko'y di nalilingid

tatlong dekada na sa lansangan
tatlumpung taon na ng pag-iral
na yaring puso't diwa'y nahinang
sa pagbaka kahit napapagal

ah, sino kayang mag-aakala
sa dami ng dinaanang sigwa
sa rali'y ilang beses nadapa
narito pa ring lapat sa lupa

patalim man, balaraw o baril
sa pagbaka'y walang makapigil
hangga't prinsipyo'y nakaukilkil
tibak na makata'y walang tigil

- gregoriovbituinjr.
08.17.2024

Wala nang boksing sa Los Angeles Olympics 2028

WALA NANG BOKSING SA LOS ANGELES OLYMPICS 2028

tagahanga raw ng Olympics umano'y nainis
dahil mayroon daw kilalang isports ang inalis

International Olympics Committee ang nagturing
sa sunod na Olympics na'y walang isports na boxing

inalis ng IOC ang ganap na pagkilala 
sa International Boxing Association (IBA)

na global governing body noong nagdaang taon
matapos ang maraming isyu'y iyon ang desisyon

wala munang boxing sa Quadrennial Sportsfest
sa susunod na Olympics doon sa Los Angeles

sana'y maibalik ang boxing dahil may panlaban
ang mga Pilipinong may kamaong katigasan

bagamat wala pa tayong gold medalist sa boxing
may gold medalists naman sa gymnastics at weightlifting

kaya mga isports na iyan ang ating tutukan
sa Los Angeles Olympics ay may mga panlaban

- gregoriovbituinjr.
08.17.2024

* ulat mula sa pahayagang Remate at Abante Sports, Agosto 15, 2024

Tokasi

TOKASI

muli, TOKASI - may TOyong KAmatis at SIbuyas
ang aking agahan upang katawan ay lumakas
habang pinanonood ko ang Alas Pilipinas
sina Jia, Sisi, Fifi, kung pumalo'y matikas

madaling araw natulog, at tirik na ang araw
nang magising, habang dinig ang mga pambubulyaw
ng kapitbahay, ang isa'y may asong binubugaw
habang may isa namang sa malayo nakatanaw

pagkakain ay baka pumunta munang palengke
o magtanggal muna ng mga agiw sa kisame
o labhan muna ang naipong labadang kaydami
habang mainit pa ang araw, ito ang diskarte

TOKASI ang agahan dahil iyan ang nariyan
pampakinis ng kutis, pampalakas ng katawan
paghahanda sa maraming trabaho sa tahanan
lalo na't Sabado, walang pasok sa pagawaan

parang "Ito kasi" tila paninisi sa akin
habang nilagang luya o salabat ang inumin
buting may laman ang tiyan sa dami ng gawain
pagkalaba saka na mag-isip ng uulamin

- gregoriovbituinjr.
08.17.2024

Agosto 17, 1994

AGOSTO 17, 1994

iyan ang petsa noong ako'y tanggapin nang ganap
at sumumpang sa masa't uri'y maglingkod ng tapat
ilang taon na akong tibak bago pa matanggap
petsang iyan ang birthday ko sa prinsipyong akibat

ngayong araw ay ikatlong dekada nang Spartan
pagbati sa sarili'y "Maligayang Kaarawan!"
patuloy lang sa tungkuling niyakap kong lubusan
tangan ang prinsipyo maging kapalit ay buhay man

patuloy sa pakikibaka, tuloy ang pagkatha
bilang Spartan, bilang atleta, bilang makata
bawat tula'y tulay ko sa paglilingkod sa dukha,
babae, vendor, bata, magsasaka, manggagawa

ah, tatlong dekada na nga ako sa araw na 'to
madalas, ipinagdiriwang ko ito ng solo
ngayon, isang tagay para sa iyo, katoto ko
sa samboteng serbesa'y magtig-isang baso tayo

- gregoriovbituinjr.
08.17.2024

Payo ni Caloy

PAYO NI CALOY

magtiwala ka lang sa sarili
di man maniwala ang marami
gawin ang nararapat pa'y sabi
at tiyak na di ka magsisisi

iyan ang payo ni Carlos Yulo
sa nais mag-atletang totoo
susi sa tagumpay niyang ito
kaya Pilipino'y inspirado

magtiwala ka lang sa sarili
sa atin ay magandang mensahe
maniwala ka lang sa sarili
di ka luluha ng balde-balde

Carlos Yulo, ang pangalang iyan
ay naukit na sa kasaysayan
ng isports sa bunyi nating bayan
di ka mabibigo magsikap lang

Caloy Yulo, mabuhay! Mabuhay!
salamat ang tanging iaalay
taasnoo kaming nagpupugay
sa mga nakamit mong tagumpay

- gregoriovbituinjr.
08.17.2024

* ulat mula sa pahayagang Abante Tonite, Agosto 15, 2024, p.8

Si Bulaklak at si Bubuyog

SI BULAKLAK AT SI BUBUYOG

nang manligaw / kay Bulaklak / si Bubuyog
agad niyang / sinambit ay / "Aking irog!
Tanggapin mo / nawa yaring / niluluhog"
(parang manggang / manibalang, / di pa hinog)

"Aking hiling / ay sagutin / ako agad
at ikasal / agad tayo / yaring hangad!"
(sa lambanog / ay may pasas / akong babad
kung sa kasoy / ay prinsesang / nakalantad!)

ang Kampupot / ay nag-isip / namang saglit
"Narinig ko / anong iyong / sinasambit
ay, datapwat / ayoko nang / pinipilit
huwag munang / umasa kang / mapalapit"

"Ako nama'y / handa ngunit / di susuko
pagkat ikaw / lamang yaring / sinusuyo
sakali mang / ako'y sa'yo'y / mabibigo
ay talagang / nawarat na / yaring puso!"

- gregoriovbituinjr.
08.17.2024

* litrato mula sa google

Biyernes, Agosto 16, 2024

Dalawang nawawalang tibak

DALAWANG NAWAWALANG TIBAK

dalawa na namang / aktibista yaong / umano'y dinukot
ng mga tauhan / ng isang ahensyang / baka nga kasangkot
ang ganitong gawang / kriminal ay sadyang / nakakahilakbot
dalawang tibak na'y / desaparesido... / ah, nakatatakot!

sina Gene de Jesus / at Dexter Capuyan / ang dalawang tibak
nagpasaklolo na / sa Korte Suprema / ang mga kaanak
hiling ng pamilya / ay maligtas sila't / di na mapahamak
ang writ of amparo / at habeas data'y / hiling na tiniyak

ang writ of amparo / ay isang remedyo / para sa nalabag
nilang karapatan, / buhay, kalayaan, / maging seguridad
ng sinumang tao, / taga-gobyero man, / simpleng indibidwal

konstitusyonal na / karapatan naman / ang habeas data
upang magkaroon / ng akses sa impo / hinggil sa kanila
kung nasaan sila? / saan ikinulong? / mailabas sila

kinaroroonang / selda, tagong silid / ay di dapat malingid
sa pamilya nilang / ang hirap ng loob / ay di napapatid
tinortyur ba sila? / patay na ba sila? / ay dapat mabatid
palayain sila! / ito ang magandang / mensaheng ihatid

- gregoriovbituinjr.
08.16.2024

* ulat mula sa pahayagang Remate, Agosto 15, 2024, p.8

Nakasusugat din ang salita

NAKASUSUGAT DIN ANG SALITA

higit pa sa bala o punyal ang salita
sapagkat kayang sumugat ng puso't diwa
nakahihiwa ang masakit na kataga
kaya pag-ingatan ang lalabas sa dila

subukan mong magtungayaw sa isang tao
nang walang dahilan, ikaw ay siraulo
subalit ngumiti ka't sila'y purihin mo
ng taos, at sila'y matutuwa sa iyo

"ang salita'y panunumpa" anang Kartilya
ng Katipunan kaya huwag bara-bara
pag namutawi sa labi mo'y magaganda
sinumang makarinig ay tiyak sasaya

kung pagdurugo ng sugat ay di maampat
sa kalaunan ay balantukan ang pilat
masakit pa rin kahit naghilom ang balat
kaya bawat bitaw ng salita'y mag-ingat

- gregoriovbituinjr.
08.16.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa Daang Onyx sa San Andres Bukid, Maynila, Agosto 16, 2024

Noong isang araw

NOONG ISANG ARAW

nagdeyt na naman ang magsing-irog
bago pa ang araw ay lumubog
nagsama'y Bulaklak at Bubuyog
kumain muna't nagpakabusog

inulam sa karinderya'y sisig
panghimagas naman ay pinipig
ganyan sina Maganda't Makisig
na parang asukal pag umibig

maraming salamat, aking sinta
sa puto, kutsinta at bibingka
sa biko, suman at ensaymada
sa pagpupulotgata tuwina

sa isang salaminan nag-selfie
sa deyt ng Ginoo't Binibini
noong isang araw lang nangyari
habang sa ibang araw ay busy

- gregoriovbituinjr.
08.16.2024

Huwebes, Agosto 15, 2024

Pahinga muna sa Fiesta Carnival

PAHINGA MUNA SA FIESTA CARNIVAL

matapos magbenta ng Taliba ng Maralita
sa mga erya't organisasyon ng mga dukha
bumiyahe pauwing Cubao ang abang makata
sa Fiesta Carnival nagpahingang nanlalata

noong kabataan ko'y hilig kong tumambay doon
ngunit nawala iyon higit dalawampung taon
naiba na, naging pamilihan, Shopwise paglaon
nagbalik ang Fiesta Carnival, iba na ngayon

uminom muna ako ng kinse pesos na palamig
umupo sa bangko, malakas ang erkon, malamig
ngunit katamtaman lang, di naman ako nanginig
pahinga, nagnilay, habang sa musika'y nakinig

pinanood ang mga bata't inang nakasakay
sa barkong naglalayag habang ako'y nagninilay
may kalahating oras din ako roon tumambay
magsasaing pa, at ako'y umuwi na ng bahay

- gregoriovbituinjr.
08.15.2024

* mapapanood ang 15 segundong bidyo sa kawing na: https://fb.watch/tZFb3sCKn6/ 

Sigaw ng Taumbayan: Sweldo ng Mambabatas, Bawasan!

SIGAW NG TAUMBAYAN: 
SWELDO NG MAMBABATAS, BAWASAN!

sa isang artikulong showbiz sa Bulgar na pahayagan
ay nakapukaw agad ng pansin ang pamagat pa lamang:
"Sigaw ng Madlang Pipol: Sweldo ng Mambabatas, Bawasan!"
showbiz ngunit pulitikal ang laman, aba'y kainaman

artista kasi ang asawa ng pinuno ng Senado
kaya nga pinupusuan na rin ng showbiz si Heart mismo
local holidays ay nais bawasan ni Chiz Escudero
kayrami raw holidays sa bansa, dapat bawasan ito

sagot ng madla: Ang bawasan n'yo'y sweldo ng mambabatas!
ang mababawas ay ilagay sa bawat kilo ng bigas
baka mapababa rin ang presyong pataas ng pataas
bumaba ang presyo ng kamatis, galunggong at sardinas 

iparehas ang sweldo ng mambabatas sa manggagawa
minimum wage plus seven hundred fifty pesos, ipasa nga!
mambabatas sana'y pakinggan ang panawagan ng madla
at ipakita nilang sila'y tunay na kumakalinga

- gregoriovbituinjr.
08.15.2024

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Agosto 14, 2024, p.7

Huwag mong basahin ang aking tula, kung...

HUWAG MONG BASAHIN ANG AKING TULA, KUNG...

huwag mong basahin ang aking tula
kung ikaw ay palamara't kuhila
kung pulitikong walang ginagawa
kundi magnakaw sa kaban ng bansa

ang aking tula'y huwag mong basahin
kung ikaw ay kapitalistang sakim
kung may krimen kang karima-rimarim
kung trapo kang may budhing anong itim

huwag mong babasahin ang tula ko
kung nagsasamantala sa obrero
kung mahihirap ay inaapi mo
kung serbisyo'y iyong ninenegosyo

dahil tiyak na uupakan kita
sa aking tula't baka masaktan ka
pag-uusig ko'y baka di mo kaya
at baka ako'y gagantihan mo na

ngunit ang tulad kong mananaludtod
sa kagaya mo'y di maninikluhod
hustisya'y lagi kong tinataguyod
kahit galamay mo pa'y magsisugod

- gregoriovbituinjr.
08.15.2024

Miyerkules, Agosto 14, 2024

Bianca Pagdanganan, 4th Placer sa Golf sa Paris Olympics

BIANCA PAGDANGANAN, 4TH PLACER SA GOLF SA PARIS OLYMPICS

isa ka sa mga atletang aking inabangan
kung gintong medalya sa golf ay iyong makakamtan
sa ikaapat mong pwesto'y tagumpay ka rin naman
kaya ikaw ay marapat lang naming saluduhan

nakasama sa paglalakbay si Dottie Ardina
na golf din ang larangan at magaling ding atleta
panglabintatlong pwesto man yaong kanyang nakuha
ay dapat pa ring kilalanin ang tagumpay niya

nawa sa susunod ay makuha ninyo ang ginto
o medalyang pilak o kahit na medalyang tanso
sa larangang golf, naabot ninyo'y napakalayo
makakamit din ang tagumpay, huwag lang susuko

nagpapasalamat kami sa inyong matagumpay
na pagrepresenta sa bansa, kami'y nagpupugay
sa larangan n'yo'y magpatuloy lang kayong magsikhay
sa ating mga golfer, mabuhay kayo! MABUHAY!

- gregoriovbituinjr.
08.14.2024

* ulat ng Agosto 12, 2024 ,mula sa mga pahayagang Pilipino Star Ngayon (p.12), Bulgar (p.12), Abante (p.12), at Pang-Masa (p.8)

Yes sa wage increase!

YES SA WAGE INCREASE!

sa tanong nilang "Pabor ka ba sa wage increase?"
OO ang sagot ng obrerong mapagtiis
HINDI sa kapitalistang mapagmalabis
at HINDI rin sa negosyanteng mapantikis

anong klaseng tanong iyan? nakamumuhi!
pinakita lang nilang wala silang budhi
sa kayod-kalabaw na manggagawa kundi
ang mga tusong negosyante'y ipagwagi

kung obrero ka't nag-HINDI, aba'y gago ka!
tataasan ka na ng sahod, ayaw mo pa?!
kung kapitalista kang nag-OO, santo ka
lalamunin ka ng ibang kapitalista

tanga lang ang aayaw sa umentong iyon
kung obrero kang sa hirap at utang baon
kaya bakit Wage Board iyan ay itinanong
sila nga ba'y makakapitalista't buhong?

kapitalista'y palamunin ng obrero
kaya may tubo dahil sa nagtatrabaho
tengga ang pabrika kung wala ang obrero
panahon nang taasan ang kanilang sweldo

- gregoriovbituinjr.
08.14.2024

Pagpupugay kina Aira at Nesthy

PAGPUPUGAY KINA AIRA AT NESTHY

dalawang babaeng boksingero
dalawang bronze medalist sa Paris
Olympics, dangal ng Pilipino
kaygaling, kayhusay at kaybilis

sila na'y bayani kung ituring
hirap nila'y di nabalewala
maliliit man ay nakapuwing
sa mga boksingerong banyaga

Nesthy Petecio, Aira Villegas
bronze man ang medalya'y nagtagumpay
talagang nagniningning ang bukas
ninyo kaya kami'y nagpupugay!

mga pangalan n'yo'y naukit na
sa historya ng Olympics boxing
bansa nati'y binigyang pag-asa
na tayo pala'y may magagaling

bagamat di kayo nagkaginto
at pumangatlo lang sa labanan
patunay iyang medalyang tanso
sa utak, tapang n'yo't kahusayan

- gregoriovbituinjr.
08.14.2024

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Agosto 11, 2024, pahina 12

Martes, Agosto 13, 2024

Dalawang sagot sa isang sudoku puzzle

DALAWANG SAGOT SA ISANG SUDOKU PUZZLE

ilang ulit ko nang nakasagupa ang ganito
dalawa ang sagot sa isang puzzle ng Sudoku
tulad ng naritong Sudoku na kinuhanan ko
upang mabatid mong ang sinasabi ko'y totoo

apat na blangkong kahon ay iyong pakatitigan
numero Dos at Tres na lang ang isasagot diyan
na kung tutuusin ay maaaring magsalitan
Dos sa taas, Tres sa baba, o kaya'y baligtaran

ang Sudoku ay kinagiliwan ko na talaga
na nilalaro pag sa trabaho'y pahinga muna
pahinga ang katawan at utak ang gumagana
na para lang tumutula sa tinatanging sinta

tara, subukan mong Sudoku ay iyong laruin
kahit minsan lang sapagkat masisiyahan ka rin

- gregoriovbituinjr.
08.13.2024

* litrato mula sa pahayagang Pang-Masa, di na nakuha ang petsa, pahina 7